Contact
AAI DEZE AAIBARE DIEREN NIET door Karel Berkhout en David van Dam
HET KONIJN
Zondag is het dierendag. Meer dan bij de meeste andere huisdieren gaapt er bij konijnen een immens ravijn tussen wat enerzijds de experts en anderzijds kopers en verkopers weten.
Op de parkeerplaats bleef een man opvallend lang in zijn auto zitten. Het portier stond half open, maar de man stapte niet uit. Hij keek naar beneden, naar iets dat aan het oog onttrokken werd door een andere geparkeerde auto. Toen sloeg hij het portier dicht en reed weg. Op de nu lege parkeerplek dartelden twee konijnen, waarvan één met een opvallend pluizige vacht. Toen pas drong het door: de automobilist had zojuist zijn tamme konijnen achtergelaten bij het stadspark.
Elk jaar worden ongeveer 6.000 konijnen door hun eigenaar gedumpt; achtergelaten in een bos of park, of over het hek gegooid bij een kinderboerderij. Zonder mensen overleven tamme konijnen niet. „Ze weten niet hoe ze voedsel moeten vinden en gaan dus dood van de honger – of van de dorst. Ze worden aangereden door een auto, gegrepen door een roofvogel, aangevallen door wilde soortgenoten”, vertelt konijnendeskundige Cynthia Pallandt van Stichting Konijnen Belangen (SKB). „Dat weten veel mensen met konijnen niet.”
Dat weten de mensen niet. Het is een zin die steeds terugkomt als je praat met konijnenexperts of leest in rapporten zoals een eerder dit jaar verschenen zwartboek met de toepasselijke titel Het konijn, een onbegrepen dier. Na de hond en de kat is het konijn het meest gehouden huisdier in Nederland, met een kleine miljoen exemplaren. De (wetenschappelijke) kennis over dit knaagdier* is groot. „Het konijn is uitgebreid bestudeerd, onder meer omdat het ook een proefdier is”, zegt dierenarts Mardou van Leuven, konijnenexpert en voorzitter van de werkgroep bijzondere dieren. Maar, zo zegt zij, „meer dan bij de meeste andere huisdieren gaapt er een immens ravijn tussen wat de experts weten en wat de kopers en verkopers weten.”
De voorbeelden daarvan zijn talloos. „Nog steeds adviseren veel dierenhandelaren om maar één konijn te nemen, omdat er bij meer konijnen kans bestaat op vechtpartijen. Maar konijnen zijn groepsdieren en moeten minimaal met zijn tweeën leven. Een konijn dat alleen in een hok zit, leidt een ellendig leven”, zegt Pallandt. „Nog steeds verkopen dierenhandelaren kalkblokken om de tanden van de konijnen kort te houden. Die konijnen belanden met kalkstenen in de urinewegen bij mij op de behandeltafel”, zegt Van Leuven.
Levende speelgoeddieren
Door dit soort misverstanden is het konijn uitgegroeid tot Nederlands „meest verwaarloosde huisdier”, constateerde het Platform Verantwoord Huisdierenbezit eerder dit jaar. Maar hoe komt het eigenlijk dat konijneneigenaren zo weinig weten van hun huisdier? Door het idee waarmee ze hun konijnen aanschaffen, zo lijkt het. Honden en katten worden na aankoop lid van het hele gezin, konijnen meer een soort levende speelgoeddieren voor de kinderen.
Zo ging het ook bij ons thuis. De jongste zoon wilde graag een huisdier en omdat vader allergisch is, moest het een buitendier zijn. Dat werd een konijn, of liever: een stelletje – dat moest, dat wisten we. Dat stel kochten we bij een konijnenopvang, waar we veel te horen kregen van wat je moet weten over konijnen.
Veel wisten we ook niet, zo bleek. Zo hadden we voor Ron en Lisa op het balkon een flinke ren gemaakt, maar tijdens de eerste schoonmaakbeurt veroverden ze al het hele balkon – en dat hebben we maar zo gelaten. „In de vrije natuur leeft elk konijn op een terrein ter grootte 36 tennisvelden”, zegt Pallandt. „Zoveel ruimte kun je thuis niet bieden, maar dit maakt duidelijk dat een hok echt te klein is.”
Angstige prooidieren
Het meest confronterend was de ontdekking van de knuffelparadox. Tamme konijnen zien er zeldzaam aaibaar uit, met hun pluizige vacht, ronde koppen en vaak hangende oren – een uiterlijk dat ze danken aan de fokkers. Tegelijkertijd willen konijnen niet worden geaaid, de onze in elk geval niet. Ze willen zeker niet worden opgetild voor een knuffel, zoals je vaak ziet in kinderboerderijen.
„Konijnen zijn prooidieren en het is voor hen bijzonder angstig als ze niet kunnen wegrennen”, zegt dierenarts Van Leuven. Dus niet optillen, bezweert Van Leuven: „Wel kun je gaan zitten en een konijn naar je toe laten komen. Dan kun je proberen het te aaien.” Als het konijn er geen zin in heeft, loopt het wel weg."
Toch is juist dat knuffelen voor veel mensen een reden om een konijn te kopen. Wat moeten die nu dan doen? Speel met je konijnen, zeggen de experts. „Konijnen kun je bijvoorbeeld spelenderwijs snel zindelijk maken”, zegt Pallandt. Je kan ze voedsel laten pakken uit speciale speeltjes voor honden en katten, zegt Van Leuven: „En mijn Vlaamse reus heb ik geleerd over een hindernisbaan te lopen; vindt ie heerlijk.”
Het trainen van je konijn kun je sinds enkele jaren leren op de Martin Gaus Academie, waar dierentrainer Bernice Muntz cursussen geeft. Op de website van Muntz zijn onweerstaanbare filmpjes te zien van konijnen die dollen met een bal, op commando in een hok springen en een ‘high five’ geven.
Pallandt is aan de Martin Gaus Academie opgeleid tot konijnentrainer, maar van haar hoeft niet elke konijneneigenaar zo ver te gaan. „Zo’n cursus maakt je bewust van wat konijnen nodig hebben. Maar ook zonder ze te trainen kun je genieten van je konijnen – alleen al door ze te observeren. Dat is wat wij doen, kijken. Hoe ze na al die jaren nog steeds tegen elkaar aan kruipen en elkaars vacht likken. Hoe ze zich wassen en in de rij staan voor de poepbak als ze tegelijk naar de ‘wc’ moeten. En vooral hoe ze spelen met voerbakjes, achtergelaten kooien, kartonnen dozen waarin we wat openingen hebben geknipt en alles wat per ongeluk slingert op het balkon. Ze spelen en spelen."
Waarom spelen dieren eigenlijk?, vroeg ik een collega die bioloog is. „Dat weten we niet precies, maar zoogdieren die niet meer zelf voor hun eten hoeven te zorgen, gebruiken die ‘vrije tijd’ om te spelen”, antwoordde hij: „Kijk maar naar honden, en naar mensen”. En toen dwarrelden ineens gedachten door het hoofd over Freud die gezegd zou hebben dat kinderen moeten leren en volwassenen moeten spelen; en over de Homo ludens van Huizinga die schreef over het belang van het speelelement in cultuur en samenleving. Zo bleken konijnen verrassend dicht bij ons mensen te staan.
Sommigen voelen zich zelfs ‘konijnenmensen’, zoals dierenarts Van Leuven dat noemt, ofwel „mensen die een konijn als een gezinslid beschouwen.” In de praktijk zijn dat mensen die geld uitgeven aan een dierenarts in de hoop dat het dier oud wordt. Dat is nog een kleine groep, zegt Van Leuven. „90 procent van mijn patiënten is hond of kat, de overige 10 procent is een restgroep waarin ook konijnen zitten.” Door de matige verzorging worden konijnen vaak maar een jaar of vier: „Terwijl konijnen makkelijk tien jaar kunnen worden, of 13 jaar zoals een konijn van mij.”
Dan hebben ze wel een minimale verzorging nodig en dat willen konijnenorganisaties wettelijk afdwingen. Zo verzet het Platform Verantwoord Huisdierenbezit zich tegen de plaats van het konijn op de dit jaar gepubliceerde Positieflijst van dieren die gehouden kunnen worden zonder minimumvereisten; de procedure tegen het ministerie van Economische Zaken daarover loopt nog.
Met minimumeisen is er minder kans op verwaarlozing en impulsaankopen. En dus op het dumpen van konijnen zoals op de parkeerplaats bij het stadspark. Want hoeveel konijnen daar in de schemering rondhuppelen, de tamme gedumpte konijnen heb ik daar nooit meer gezien.
■ Koop nooit een konijn in een dierenwinkel of tuincentrum . De kennis van de medewerkers is daar doorgaans gebrekkig. Koop een konijn in een opvang, omdat medewerkers daar expertise hebben.
■ Koop nooit één konijn, maar altijd minimaal twee . Of dieren een goede match (zullen) vormen,kunnen konijnenexperts goed voorspellen.
■ Geef de konijnen behalve water vooral hooi , dat 90 procent van zijn dieet uitmaakt. Hooi moet er altijd zijn, ook al omdat ze daarmee tanden en kiezen op de juiste hoogte houden. Geef daarnaast beperkt groenvoer (maar kijk wat mag en niet mag). Vul aan met homogene brokken; bij mengvoer snoepen konijnen de lekkerste dingen eruit en laten de rest liggen.
■ Til een konijn nooit op . Dat is bijzonder angstaanjagend voor het dier.
■ Verschoon dagelijks de poepbak . Konijnen houden van een schone wc.
■ Laat de konijnen minimaal een keer per jaar inenten tegen myxomatose en RHD.
■ Geef de konijnen dingen om mee te spelen . Verveling is een grote vijand.
■ Let op de temperatuur. Konijnen kunnen goed tegen de kou, als ze een beschut nachtverblijf hebben, maar raken boven de 25 graden snel oververhit.
- 120.000 konijnen werden in 2006 verhandeld via Marktplaats
- Ruim 12.000 konijnen werden in 2012 door de eigenaar afgestaan. 6.000 door aflevering bij de opvang, ruim 6.000 door dumping
- 50 goedgekeurde konijnenopvangcentra telt Nederland
________________________________________
Dit artikel is verschenen in het NRC Handelsblad van vrijdag 2 oktober op pagina 10 & 11nAT
* SKB wil deze opmerking maken: Natuurlijk is een konijn geen knaagdier, maar dat weten die krantenmensen niet...
Telegraaf 16 augustus 2015
Als ouders hun kinderen goed over de aanpak instrueren, zijn konijnen lieve en grappige maatjes. De knagers hebben het liefst gezelschap.
Met enige regelmaat worden medewerkers van dierenwinkel Jumper van verkooppraatjes beschuldigd. Adviezen om een groter hok aan te schaffen en te vertellen dat het beter is om niet één, maar twee knaagdiertjes mee naar huis te nemen, worden niet begrepen.
„De meeste mensen die een konijn komen kopen, zijn ervan overtuigd dat het prima alleen in een hokje in de tuin kan. Zolang er geen wettelijke houderijvoorschriften zijn waarnaar ons personeel kan verwijzen, hebben we besloten met de verkoop te stoppen. We willen het goed doen, maar niet als we discussies op de koop toe krijgen”, legt eigenares Miranda de Vries uit.
Sinds de oprichting van Stichting KonijnenBelangen (SKB) in 2001 is er veel verbeterd. Er is echter nog een lange weg te gaan, realiseert oprichtster Maryo van den Berg zich. „De situatie in Bussum schetst precies het probleem. Er moet meer bewustwording worden gecreëerd.”
Het grootste misverstand is dat eigenaren konijnen vaak op dezelfde manier als honden en katten behandelen. Terwijl dat van nature jagers zijn en konijnen prooidieren. „Een hond straf je als hij iets doet wat niet mag. Doe je dat bij een konijn, dan maak je het direct bang en beschadig je zijn vertrouwen onherstelbaar”, vertelt Van den Berg.
„Negen van de tien keer is een konijn het eerste huisdier dat een kind ooit krijgt, want dat is ’lekker makkelijk’. Wij pleiten er juist voor om geen knagers aan of voor kinderen te verkopen, tenzij de ouders er alles van afweten en hun kinderen kunnen leren hoe ze met een konijn moeten omgaan.”
Jaarlijks belanden er 12.000 konijnen in de opvang, waarvan ongeveer de helft is gedumpt. Naar schatting wordt echter slechts één op de tien gedumpte konijnen gevonden. Dat zou betekenen dat er ongeveer 60.000 konijnen per jaar op straat worden gezet. Daarnaast worden nog eens 120.000 knagertjes via internet verhandeld.
Veel konijnen worden aan hun lot overgelaten omdat mensen erop zijn uitgekeken. Een andere klacht is dat het dier vals zou zijn. „Onzin”, zegt Van den Berg stellig. „Maar omdat men het verkeerd benadert, dus met de hand ernaar grijpt, optilt, te stevig vastpakt, ziet een konijn dat als een aanslag en verdedigt hij zich. Zo jammer, want het kan zó leuk zijn om een konijn te houden!”
Geduld is het toverwoord. „Je moet een band met het dier opbouwen en het in zijn waarde laten. Aandacht aan besteden, maar op een positieve, rustige manier. Ga op de grond zitten en wacht totdat het konijn bij je komt. Het zijn nieuwsgierige dieren, dus hij komt echt wel. Als dat een positieve ervaring is, komt hij de volgende keer weer.”
Het diertje zal achter z’n baasje aan lopen, knuffels komen halen of naast hem of haar op de bank komen liggen. „Konijnen zijn hartstikke intelligent. Je kunt leuke spelletjes met ze doen. Heeft het dier een grote ren, dan is het een genot om ernaar te kijken. Ze rennen, springen en spelen. Ontzettend lief en vermakelijk.”
Uiteraard begint zo’n positieve ervaring met de juiste aanschaf. „Ik snap dat veel mensen een jong konijntje willen, maar die zijn er ook legio in de opvang. Zo komen er veel zwangere voedsters binnen. Maar als je voor een iets oudere knager kiest, kan de beheerder van de opvang je precies vertellen wat zijn karakter is. Zo kun je veel beter een konijn kiezen dat bij je past. Oh nee: twéé. Want we plaatsen geen konijnen meer in hun eentje”, waarschuwt Van den Berg.
Deskundigen van het Platform Verantwoord Huisdierbezit (PHV) ijveren ervoor om houderijvoorschriften aan de vermelding van het konijn op de zogenoemde Positieflijst toe te voegen. Op deze huisdierenlijst van de overheid prijkt het dier weliswaar, maar nog zonder beperkingen. Experts stellen dat konijnen wegkwijnen als niet wordt voldaan aan basisbehoeften zoals gezelschap van soortgenoten, voldoende hooi, een grote ren en voldoende beschutte plaatsen. Momenteel houdt staatssecretaris Dijksma het PHV-verzoek af, maar als regels te lang uitblijven, is de instantie van plan om naar de rechter te stappen.
Dierenspeciaalzaak Joost Voesenek uit Breda-Prinsenbeek ontvangt op 22 augustus a.s. het 100ste Certificaat van Goedkeuring uit handen van Stichting KonijnenBelangen (SKB).
SKB zet zich al vanaf 2001 in voor het welzijn van konijnen en werkt sinds januari 2012 aan het in kaart brengen van winkels die wel of geen konijnen verkopen. In de overtuiging dat konijnen niet in winkels horen probeert SKB dierenspeciaalzaken, tuincentra en Doe Het Zelf zaken met een dierenafdeling ervan te overtuigen geen konijnen meer te verkopen. Winkeliers die geen konijnen verkopen krijgen het Certificaat van Goedkeuring en een deursticker toegestuurd. Winkeliers die nog wel konijnen verkopen krijgen een brief of telefoontje, waarin uitgelegd wordt waarom de stop op de verkoop van konijnen zo belangrijk is. Dit werpt zijn vruchten af.
Op de website van SKB (www.konijnenbelangen.nl) staat de lange lijst van winkels die geen konijnen, of helemaal geen dieren verkopen en het Certificaat hebben ontvangen.
De leefomstandigheden in een winkel zijn ongeschikt voor konijnen. Veel van deze impulsaankopen eindigen als gedumpt konijn in bos of park. Volgens schattingen van SKB betreft dit jaarlijks 24.000 konijnen in heel Nederland.
Hoewel er nog een lange weg is te gaan, is de uitreiking van het 100e Certificaat een mooie mijlpaal. SKB vindt dit reden voor een feestje, daarom zullen wij op 22 augustus bij dierenspeciaalzaak en dogwash Joost Voesenek aanwezig zijn met een SKB-kraam en zelfgebakken taart voor iedereen die wil. Maar wees er op tijd bij, want OP = OP. Kinderen kunnen voor 1 euro als konijn geschminkt worden.
Het adres is Groenstraat 88a in Prinsenbeek. Kom allemaal!
door Frida van Til
Begin mei kwam bij Stichting Konijnen Belangen (hierna: SKB) een verontrustend bericht binnen van een konijneneigenaar: zijn konijn rende wild en in blinde paniek door zijn hok. Het konijn brak op een gegeven moment zelfs uit, omdat hij zo hard tegen de zijkant van zijn hok was blijven rennen dat de zijkant los kwam en hij door het gat kon ontsnappen. Drie dagen later werd het konijn teruggevonden, drie huizen verderop. Mogelijke oorzaak: een anti-kattenpieper bij de buren in de tuin. Vanaf het moment dat de pieper uitstaat, is het konijn rustiger. Soms rent hij nog rondjes, maar hij bonkt niet meer tegen de zijkanten van zijn hok.
Handig apparaat of ergernis?
Anti-kattenpieper, kattenverjager en tuinwachter zijn verschillende namen voor dezelfde hightech apparaatjes die alom te verkrijgen zijn. Met ultrasone pieptonen houdt zo’n apparaatje ‘ongewenste katten, honden, konijnen, steenmarters of vossen […] met gemak uit uw tuin’, zo meldt een van de producenten op zijn website. Daarnaast kennen we de omstreden professionele Mosquito, een vergelijkbaar apparaat dat door gemeenten wordt ingezet om hangjongeren te verdrijven. Regelmatig wordt er in de media over deze apparaten geschreven. Doorgaans in verband met een burenruzie waarbij de ene partij klaagt over de katten van de ander die in de tuin alles onderpoepen en de tegenpartij die overlast ervaart van het geluid van het apparaatje.
Oorsuizingen en erger
Het apparaatje wordt dus ingezet om katten (en honden) uit de tuin te verjagen. Handig bovendien omdat het geluid voor mensen niet hoorbaar zou zijn. Maar dit laatste is omstreden. Mensen kunnen geluiden tot circa 20 kHz horen. De verjagers zenden een geluid uit met een gemiddelde frequentie van 17 tot 32 kHz. Er komen klachten binnen van mensen die last hebben van oorsuizing, oorpijn en hoofdpijn als gevolg van de hoge pieptonen. Vorig jaar zijn er zelfs Kamervragen over gesteld en er is een meldpunt voor hoge tonen geopend, www.pieptonen.nl. Achter deze site zit Roland van der Hoek uit Drachten. Zijn missie begon toen zijn buurvrouw drie kattenverjagers in haar tuin had geplaatst. Zowel Van der Hoek als zijn dochtertje konden ze horen. Het dochtertje had er zoveel last van dat ze haar oren tot bloedens toe openkrabde.
Marteling
Blootstelling aan ultrasoon geluid wordt bij gevangenen als marteltuig gebruikt, zo stelt Amnesty International op haar website. Mensen kunnen dus wel degelijk lijden onder ultrasoon geluid. Continue blootstelling aan het hoge geluid van een kattenverjager moet zeker een kwelling zijn en dient dus uiterst serieus genomen te worden.
Omdat de problemen die mensen kunnen ervaren vaak niet aantoonbaar zijn en per persoon verschillen, is er geen verbod op verjagers en mosquito’s. Momenteel wordt per geval beoordeeld of een apparaat verwijderd moet worden of niet. Dit kan bovendien per gemeente verschillend uitpakken.
Verbod
Tot nu toe is er vooral aandacht voor de gevolgen voor mensen en wordt de vraag gesteld in hoeverre de hinderlijkheid voor mensen belangrijker is dan bijvoorbeeld de overlast van katten. Over de gevolgen van ultrasone pieptonen voor dieren, en in dit geval konijnen, praat niemand. Dat is vreemd als je bedenkt dat konijnen een bijzonder goed gehoor hebben. Ze kunnen hun oorschelpen onafhankelijk van elkaar bewegen en draaien en zijn zo in staat de zachtste geluiden en uit verschillende richtingen tegelijk te horen. Doordat de oren een groot oppervlak hebben, kunnen ze geluidsgolven goed opvangen, wat nog wordt versterkt door de trechtervorm.
Wetenschappelijk onderzoek heeft bewezen dat konijnen zowel zeer hoge als zeer lage tonen horen. Verjagers zenden gemiddelde frequenties uit van 17.000 tot 31.500 Hz. Het gehoorbereik van konijnen reikt gemakkelijk tot 49kHz, waarmee het geluid dat een verjager uitzendt dus ruim binnen het bereik ligt. Konijnen die plotseling met veel lawaai geconfronteerd worden, raken in paniek. Dit kan tot levensgevaarlijke situaties leiden. Daarbij komt nog dat de meeste konijnen in een hok zitten opgesloten en dus niet kunnen ontsnappen aan het geluid. Bovendien kan een konijn, anders dan een mens, niet bedenken waarom hij bloot gesteld wordt aan zo’n onnatuurlijk, vreselijk geluid. Het is dus verklaarbaar als een konijn het gedrag gaat vertonen zoals aan het begin van dit artikel is beschreven. We kunnen zelfs spreken van dierenmishandeling en marteling als konijnen tegen hun zin worden blootgesteld aan zulke nare, hoge geluiden. Mishandeling en marteling van dieren is bij wet voorboden en dat zou pleiten voor een verbod van dergelijke apparaten.
Niet zelf experimenteren
SKB vindt het haar taak voor deze verjagers te waarschuwen en af te raden deze in huis te halen of in de tuin te plaatsen. Denk goed na over de gevolgen van plaatsing en wat er gebeurt als iedereen zo’n apparaatje in zijn tuin zou zetten. Er is nog niet eerder officieel melding gemaakt van konijnen die onder het geluid van een kattenverjager lijden. Het is belangrijk dit verder te onderzoeken en de lezers worden hierbij opgeroepen het bij de SKB te melden als er vermoeden bestaat dat een konijn last heeft van een tuinwachter in de buurt. Het geluid van kattenverjagers beperkt zich niet tot één tuin aangezien ze een bereik hebben van 12 tot 20 meter. Verder roepen we dierenartsen op om scans van de oren van konijnen te maken om te onderzoeken of het zichtbaar is dat het gehoor is aangetast door een verjager. Ten slotte wil SKB het niet aanmoedigen om zelf te gaan experimenteren met het plaatsen van een kattenverjager in de buurt van konijnen, omdat de gevolgen niet duidelijk zijn en we konijnen niet onnodig pijn willen laten lijden.
door Cynthia Pallandt
Maanden geleden vertelden wij dat SKB het zat is dat gemeentes weigeren te betalen voor de opvang van gedumpte konijnen. Er werd een proefproces opgestart. Het initiatief hiervoor lag bij SKB-werkgroeplid Babette Wiedeman, die ook het project Vergeten Konijnen heeft bedacht en uitgevoerd. Eind 2014 opperde Babette het idee om een evenement te organiseren om geld in te zamelen voor het proefproces. Ze was op zoek naar een locatie centraal in het land waar ruimte was voor veel mensen. Toen ik het las, dacht ik meteen aan Archaeopteryx, de studievereniging voor Vogels en Bijzondere Dieren van de Faculteit der Diergeneeskunde, Universiteit Utrecht. Ik kreeg van zowel Babette als het bestuur groen licht om de samenwerking met hen op te zoeken.
Al snel kreeg het plan steeds meer vorm. Het zou plaats gaan vinden op een vrijdagavond, met een drietal lezingen die vooral op medewerkers van konijnenopvangen gericht zouden zijn. Na veel mailwisseling over “ons evenement op 20 maart t.b.v. de rechtszaak van SKB tegen gemeentes die weigeren te betalen voor dumpkonijnen” besloten Babette en ik om het evenement om te dopen naar Avond van de Vergeten Konijnen. Een persbericht en verschillende uitnodigingen gingen de deur uit en al snel begonnen de aanmeldingen binnen te druppelen.
Voor we het wisten was het 20 maart en stonden we met een groep van enthousiaste vrijwilligers bij collegezaal C102 onze gasten op te wachten. Er was een opkomst van maar liefst 140 mensen, waarvan velen elkaar al kenden van hun opvangwerk, Facebook of de opleiding voor konijnendeskundige. Het was mooi om te constateren dat er een waar netwerk van konijnenliefhebbers in Nederland bestaat.
De avond bestond uit drie lezingen en een tweetal pauzes. Het spits werd afgebeten door Karin Kuipers, eigenaar van konijnenopvang Kaatje Keutel en SKB-werkgroeplid. Zij vertelde hoe haar opvang is ontstaan en hoe ze er in de dagelijkse praktijk invulling aan geeft. Op mijn verzoek lichtte ze toe welke kosten de opvang maakt, om daarmee te illustreren waarom het geld van de gemeentes zo hard nodig is. Er kwamen enkele praktijkvoorbeelden aan bod, waaronder Aapie, een konijn dat veel mensen al kenden van verhalen op Facebook.
Daarnaast vertelde Karin over het werk van SKB en over Vergeten Konijnen. Drie kwartier bleek krap te zijn voor deze lezing, want er was nog veel meer te vertellen. Als bedankje kreeg Karin, evenals de sprekers na haar, een luxe uitvoering van de goodiebag die speciaal voor deze avond was samengesteld.
Tijdens de eerste pauze was er een ware stormloop op de konijnentaart, appelsap en chips.
Ook de kraam met Brunnies en Kobreintjes (gebreide konijntjes in verschillende kleuren en maten) deed het erg goed. Zelfs de bibliothecaris en beveiliger van het universiteitsgebouw kochten een Brunnie!
Na de pauze was de beurt aan Iaira Boissevain. Iaira is de juriste die SKB bijstaat in het proefproces en zij was dus de uitgelezen persoon om dit onderwerp toe te lichten. Hiertoe gaf ze ons een spoedcursus recht, waarbij ze onder anderen het verschil uitlegde tussen publiekrecht en privaatrecht. Ze gaf verschillende voorbeelden van rechtszaken met konijnen in de hoofdrol waar zij bij betrokken was geweest. Een vrouw die haar werkgever aanklaagde omdat ze over een konijn was gevallen, een man die zijn dierenarts aanklaagde omdat de ram na castratie nog steeds op de voedster reed... Iaira bracht haar verhaal op komische wijze, maar vooral heel helder en begrijpelijk. Ze ontving dan ook een daverend applaus.
Tijd voor de tweede pauze. De stukken taart waren tijdens de lezing van Iaira alvast gesneden, zodat de doorloop bij deze kraam verbeterde. Meer tijd voor de andere kraampjes, dus!
De verzameling van konijn-gerelateerde spulletjes in de SKB-kraam deed het goed. Zo werd er een voorleesboekje gekocht door iemand die net tante was geworden en er werden konijnensnuitjes verkocht voor de carnaval. Er werd volop gekletst onder genot van koffie en thee. Deze keer was iedereen ruim op tijd terug in de collegezaal.
De laatste lezing werd gegeven door Bernice Muntz, bekend van onder anderen de boeken High Five en Het Gelukkige Konijn. Ze richtte haar verhaal specifiek op wat we ‘konijnenopvangproblematiek’ hebben genoemd. De konijnen die bij een opvang binnenkomen hebben vaak bijzondere zorg en aandacht nodig omdat ze veel hebben meegemaakt of medische problemen hebben. Bernice legde uit hoe je deze konijnen het beste kunt benaderen en optillen om stress en agressie te beperken. Ook vertelde ze over trainingstechnieken die daarbij kunnen helpen. Het verhaal werd ondersteund door filmmateriaal, waarvan een gedeelte speciaal voor deze lezing was opgenomen.
Na een afscheidswoordje van mij als bestuurslid van SKB en van Tessa van Haaren als voorzitter van Archaeopteryx, stroomde de collegezaal leeg. De goodiebags die bij de uitgang te krijgen waren, vonden gretig aftrek. Een aantal ijverige vrijwilligers hadden tijdens de laatste lezing de kraampjes al opgeruimd, dus er was tijd om nog even rustig na te kletsen. Na maanden met de voorbereiding bezig te zijn geweest, was het een vreemde gewaarwording dat de Avond van de Vergeten Konijnen achter de rug was. Maar over één ding was iedereen het eens: het was een groot succes. En voor herhaling vatbaar…!
Op 9 maart 2015 heeft Stichting Konijnenbelangen het rapport: “Het konijn, een onbegrepen dier. Konijnen (Oryctolagus cuniculi): niet houden zonder voorbehoud” gepubliceerd. Het rapport toont aan hoe essentieel het is dat er strikte eisen worden gesteld aan het verkopen en houden van konijnen. De SKB steunt hierin de Stichting Platform Verantwoord Huisdierenbezit (PVH) die ook vandaag een bezwaarschrift, dat mede tot stand is gekomen door de SKB, indient tegen de plek van het konijn op de Positieflijst (de zogenaamde Huisdierenlijst). Deze dieren zouden volgens de staatssecretaris, mevrouw Dijksma, door iedereen zonder speciale kennis of vaardigheden te houden zijn. Dit ondanks meerdere wetenschappelijke onderzoeken, in opdracht van het Ministerie van EZ, waaruit blijkt dat het konijn één van de diersoorten is met de meeste welzijnsproblemen in de Nederlandse huishoudens.
SKB signaleert veel problemen die voort komen uit het onjuist verzorgen en houden van konijnen. Deze problemen zijn inmiddels te groot geworden om met alleen voorlichting op te lossen. SKB is van mening dat wettelijke maatregelen noodzakelijk zijn.
Lees hier het volledige rapport.
De beslissing van Bruna om niet meer in de openbaarheid te treden is definitief. Dit jaar is het zestig jaar geleden dat het eerste Nijntje op papier kwam. Het Centraal Museum, waar ook het Dick Bruna huis onder valt, wil groot uitpakken. 'Er komt een grote tentoonstelling, het dick bruna huis wordt opnieuw ingericht. En vanaf volgend jaar is het atelier van Bruna hier te zien,' zegt woordvoerdster Michelle Schulkens. 'Heel concreet zijn de verjaardagsplannen nog niet, daar is het nog te vroeg voor, maar het is al wel zeker dat het atelier van de Jeruzalemstraat overgebracht wordt naar het museum.
Begin oktober was ik namens SKB aanwezig bij twee compleet verschillende evenementen. Bij beiden had ik echter evenzeer het gevoel dat wij nodig waren, of beter gezegd: er was voorlichting over konijnen nodig.
DIERENDAGFEEST IN DIEREN
Rond Werelddierendag, op 4 oktober, worden er begrijpelijkerwijze veel evenementen omtrent dieren georganiseerd. SKB was in dat weekend dan ook voor verschillende open dagen en informatiedagen uitgenodigd. Ik had me zelf aangemeld om naar het dorp Dieren te gaan, waar Stichting Dieren met Dieren een Dierendagfeest had georganiseerd. Zo vaak het woord ‘dieren’, dat moest wel goed zijn! Ik overtuigde mijn man om me gezelschap te houden en samen reisden we af naar Gelderland.
We werden vriendelijk welkom geheten en men wees ons onze kraam aan. Deze was bijzonder groot. De locatie van de kraam vond ik minder leuk. Hij stond tussen een viskraam en de kraam van een fokkersvereniging. De geur van dode vissen en het gezicht van sierduiven in piepkleine kooitjes paste voor mij niet binnen de gedachte van Dierendag. Ik kreeg van verschillende vrijwilligers van Dieren met Dieren de vraag waarom ik geen levende konijnen had meegebracht. Ik heb uitgelegd dat SKB hier niet aan doet omdat het te stressvol is voor (ongetrainde) konijnen. Gelukkig trokken de knuffelkonijnen in onze goed/fout-kooi ook de aandacht van passerende kinderen. Hun ouders namen dankbaar onze foldertjes aan. We gaven SKB-pennen weg aan iedereen die een donatie deed, wat goed bleek te werken.
De gesprekken die ik heb gevoerd, waren wisselend. Zo waren er verschillende mannen die me doodleuk kwamen vertellen hoe lekker konijn smaakt. En hoewel ik mensen graag op een positieve manier benader, heb ik deze heren erop gewezen dat het ‘wilde konijn’ op hun bord in het merendeel van de gevallen een tam konijn is dat een levenlang pijn heeft geleden. Daarmee heb ik het gesprek afgekapt. Daarentegen sprak ik ook een vrouw die in het onderwijs werkte en op zoek was naar een manier om betere voorlichting te geven over het houden van huisdieren zoals konijnen. Ik heb haar een hele stapel folders meegegeven om uit te delen in haar klas en ik heb aangegeven dat SKB altijd bereid is om mee te denken of samen iets te organiseren. Verder heb ik een of twee mensen er hopelijk toe aan kunnen zetten om een vriendje te gaan zoeken voor hun konijn.
Dieren met Dieren had een hondenbuffet georganiseerd. Een lange tafel was gevuld met lekkernijen voor honden, die gretig werden verorberd. Er was echter ook een konijnenbuffet. Je voelt hem al aankomen: de konijnen zaten met de oren plat in de nek van de stress en er werd nauwelijks gegeten. Ik was erg teleurgesteld in dit dierendagfeest.
ARCHAEOPTERYX
Een paar dagen later stond ik op een compleet ander evenement, namelijk de jaarlijkse infomarkt van Archaeopteryx. Archaeopteryx is een studievereniging van de Faculteit Dierengeneeskunde aan de Universiteit Utrecht, gericht op dieren die in het vaste curriculum slechts beperkt aan bod komen, namelijk Vogels en Bijzondere dieren. Onder ‘bijzondere dieren’ valt ook het konijn. Dit jaar vierde Archaopteryx haar 25-jarig bestaan en voor deze gelegenheid was de markt grootser opgezet dan anders.
Ik was samen met mijn mede SKB’er en vriendin Brenda. Omdat we te maken hadden met een heel andere doelgroep, namelijk hooggeschoolden in hun tiener- of twintigerjaren, zag onze kraam er ook heel anders uit. We hadden flyers van SKB, boeken over konijnen en een hele stapel informatieboekjes die speciaal voor Archaeopteryx waren gedrukt. Dit laatste vonden de studenten erg leuk en ze namen de boekjes dan ook graag mee.
Cynthia Pallandt
In de nieuwe Wet Dieren is per 1 juli 2014 een nieuwe scheidingsleeftijd voor gezelschapskonijnen vastgesteld. Dit gaat van 4 naar 6 weken..
Opeens is het nieuws: Dick Bruna (86) is gestopt met tekenen. Het beroemdste konijn ter wereld beleeft geen nieuwe avonturen. Alles wat Bruna en nijntje doen is nieuws, ook al is het twee jaar geleden dat Bruna zich terugtrok uit het openbare leven. Zijn atelier wordt opgedoekt. Dat is vanaf volgend jaar te zien in het Centraal Museum. Ook zullen er nog nieuwe boeken verschijnen, laat Mercis-directeur Kerkhof weten.
Terwijl nijntje zichzelf constant in de schijnwerpers weet te manoeuvreren, is het rond tekenaar Dick Bruna al een tijdje stil. Hij geeft geen interviews, wordt niet meer fietsend gesignaleerd in de binnenstad en is niet meer betrokken bij de activiteiten van zijn geesteskind.
Dick Bruna is oud, en een beetje vergeetachtig, maar van dementie is geen sprake. Dat gerucht deed hardnekkig de ronde, maar wordt ontkracht door Marja Kerkhof, directeur van uitgever Mercis.
'Dick Bruna was tot zijn 84ste uitzonderlijk fit voor zijn leeftijd. Hij fietste, reed auto, tekende. Twee jaar geleden heeft hij zich teruggetrokken uit het publieke leven. Als ik hem zie, en ik ontmoet hem regelmatig, dan weet hij precies wie ik ben, hoe we elkaar kennen en hoelang. Hij leeft eindelijk naar zijn leeftijd.'
Bij uitgever Mercis stond de telefoon gisteren roodgloeiend omdat Bruna zou hebben aangekondigd dat hij gestopt is met tekenen. Maar dat is dus niet aan de orde. 'Er zullen nog nieuwe boeken verschijnen', laat Mercis-directeur Kerkhof weten. 'Niet met nieuw werk, maar er zijn meer dan drieduizend tekeningen van nijntje'.
Bron: Algemeen Dagblad 31-7-14
Proefdiervrij financierde de uitgave van een wel heel bijzonder proefschrift. Marlous Kooijman deed onderzoek naar de voorspellende waarde van dierproeven. We gaan er nu vanuit dat mensen hetzelfde reageren op stoffen als proefdieren. Maar is dat wel zo? Een zinnige vraag als je je bedenkt dat in Europa al 3,6 miljoen proefdieren worden gebruikt! Marlous Kooijman is gepromoveerd op de vraag waarom dierproeven dan toch worden gebruikt?
Tja. We moeten! Marlous ontdekte dat bestaande proefdiervrije methoden te weinig worden gebruikt omdat we vasthouden aan onze oude gewoontes. Dierproeven zijn de gouden standaard. We deden het zo, dus zullen het zo blijven doen. Zo gaat het nu. Ondanks dat er al sinds het eind van de jaren 70 gezocht wordt naar proefdiervrije onderzoekstechnieken blijft het gebruik van proefdieren de standaard. Het is schrikbarend hoe weinig beschikbare nieuwe proefdiervrije technieken op grote schaal worden gebruikt als vervanging voor proeven op dieren. Maar er zijn nog twee redenen.
Marlous Kooijman kwam tot de ontdekking dat er een belangrijke reden was waarom dierproeven nog steeds worden gebruikt: Er is een gebrek aan animo om nieuwe proefdiervrije technieken te gebruiken. Dat heeft te maken met tijd, geld, en gebrek aan prikkels vanuit de overheid. De farmaceutische industrie, de overheid en de gemiddelde Nederlander willen wel dat het gebruik van proefdieren wordt verminderd uit ethische overwegingen, maar dat gebeurt niet altijd ondanks dat dierproeven een beperkte voorspellende waarde blijken te hebben. Marlous concludeerde dat het beschikbaar maken van nieuwe methoden vaak niet gebeurt. Waarom? Het onderzoek is tijdrovend, het investeringsrisico groot en het resultaat van het onderzoek onzeker.
Door te kijken naar de voorspellende waarde van dierproeven blijkt dat de gouden standaard, het doen van dierproeven, vaak helemaal niet zo goed werkt. Volgens Marlous liggen hier grote kansen voor proefdiervrije testmethoden zoals proeven met menselijke cellen. Marlous geeft in haar proefschrift 5 aanbevelingen zoals overheidsstimulering en een beloningssysteem voor de ontwikkeling van innovatieve methoden. Kortom er zijn ideeën genoeg om het gebruik van proefdieren terug te dringen!
Onlangs lanceerde Proefdiervrij het nieuws over de uitkomsten van het onderzoek van Van der Meer. Ook Kooijman onderstreept de beperkte voorspellende waarde van dierproeven. Deze onderzoeken zijn samen een enorm waardevol instrument om het belang van de ontwikkeling van proefdiervrij onderzoek te onderstrepen.
(bron: www.proefdiervrij.nl)
90 Procent van de wereld angorawolproductie komt uit China. Medewerkers van angorakonijnen fokkerijen trekken op gewelddadige wijze de vacht van het lijf van konijnen terwijl de dieren schreeuwen van de pijn. Nadat de vacht eraf is getrokken, worden deze dieren achtergelaten in hun kleine, vieze kooien waar ze in shock, bewegingloos blijven liggen. Nadat ze dit proces gedurende twee tot vijf jaar iedere drie maanden hebben doorstaan, worden de dieren geslacht en van hun huid ontdaan.
Konijnen waarvan de vacht wordt afgeknipt of geschoren lijden eveneens ernstig. Tijdens het knippen worden de voor- en achterpoten strak aan elkaar gebonden – een verschrikkelijke ervaring voor een prooidier – waarbij het onvermijdelijk is dat de scherpe gereedschappen de konijnen verwonden terwijl ze wanhopig tegenspartelen om te ontsnappen. Alle konijnen brengen hun eenzame leven door in kleine, draadstalen kooien die hun gevoelige poten beschadigen. Ze hebben geen goede ondergrond of plek om te slapen en ze missen het noodzakelijke gezelschap van andere konijnen. De meeste angorawol in de wereld komt uit China, waar geen straf staat op dierenmishandeling op konijnenfokkerijen en waar geen regels gelden voor de verzorging van dieren.
HELMOND - 'Buitensporig en bij de beesten af', dat vindt directeur Bert Bralten van BEKO kinderopvang in Helmond van de brute moord dit weekend op één van de konijnen van de kinderopvang. Maandagochtend vonden medewerkers van de kinderopvang het konijn onthoofd terug. Een ander konijn was spoorloos.
Bralten tast in het duister over wie er achter de onthoofding zit. "Soms hangen er jongelui rond achter het gebouw. Dan worden er wel eens kleine dingen vernield. Maar wat er nu is gebeurd, is natuurlijk buitensporig."
Donderdag gaat Bralten aangifte doen. De medewerkers van de kinderopvang konden het onthoofde konijn weghalen voordat de meeste kinderen het zagen. Kinderen missen konijnen De konijnen zijn onderdeel van het programma voor de kinderen van de kinderopvang aan het Berkveld. Bralten: "We hebben die konijnen niet voor niets. De kinderen mogen ze verzorgen, zo brengen we ze een stukje verantwoordelijkheid bij. De konijnen worden erg gemist door de kinderen."
Bron: Omroep Brabant
UTRECHT. Per jaar leggen vele duizenden konijnen het loodje op en naast de Nederlands wegen. Dat is een enorm aantal. Maar niet alleen konijnen zijn de klos, ook duizenden egels, hazen, huiskatten en reeën vinden de dood in ons drukke verkeer.
In Nederland wordt jaarlijks een groot aantal dieren doodgereden. Bovenaan in de Top 5 van dieren die het vaakst omkomen in het verkeer staat het konijn, met circa 13.000 slachtoffers, gevolgd door de egel. Zo’n 12.500 van deze dieren komen per jaar om in het verkeer. Het verdedigingssysteem van de egel, oprollen tot een balletje, werkt helaas niet tegen auto’s. Op nummer drie vinden we de haas met 9800 aanrijdingen per jaar. Ook zo’n 7800 huiskatten vallen ten prooi aan voorbij razende auto’s. Een aantal van 4000 reeën dat per jaar de weg over wil steken haalt de overkant niet.
Versnippering
Oorzaak van de vele dierenslachtoffers in het verkeer is de versnippering van de natuurgebieden in Nederland. Natuurgebieden liggen niet aaneengesloten en worden gescheiden door drukke wegen. Om deze versnippering tegen te gaan en natuurgebieden met elkaar te verbinden, worden er steeds meer ecoducten aangelegd. Dit zijn bruggen die dieren veilig van het ene natuurgebied naar het andere moeten laten oversteken. Nederland telt op dit moment zo’n dertig ecoducten. De effectiviteit van deze ecoducten is echter nog nooit aangetoond.
Gevaarlijk
Het is niet alleen vervelend voor de dieren zelf en de biodiversiteit, maar er kunnen ook nare ongelukken ontstaan door overstekende dieren. Een behoorlijk aantal ongevallen ontstaat door het plotseling oversteken van dieren. Het gaat dan niet alleen om daadwerkelijke aanrijdingen met dieren maar ook om auto’s die uitwijken of plotseling remmen en daardoor bijvoorbeeld tegen een boom rijden. In de afgelopen jaren zijn zelfs een aantal ongelukken met dodelijke afloop voor de bestuurder geweest.
In het geval van aanrijding
Wie moet er voor de kosten van de schade opdraaien bij een aanrijding met een dier? Wanneer je een WAplus of een Allrisk verzekering hebt wordt schade door overstekend wild door je verzekeraar vergoed. De schade moet dan wel zijn ontstaan door een directe botsing met het dier en dus niet door een uitwijkmanoeuvre. Marlies Drees van goedkoopsteautoverzekering.net licht toe: ‘De situatie is anders wanneer het gaat om een huisdier of bijvoorbeeld een loslopende koe of paard. De eigenaar van het dier is altijd aansprakelijk en moet de kosten op zich nemen’. Het voorkomen van een aanrijding is natuurlijk het meest prettig voor iedereen. Verminder je snelheid in bosrijke gebieden en let extra goed op na zonsondergang.
Bron: goedkoopsteautoverzekering, bewerkt door Cliff Janssen
door Monique Brandt
Leven als een angorakonijn in China? Nou, da`s niet best. Keuringsdienst van waarde reisde naar China om poolshoogte te nemen.
Angorawol kreeg onlangs in één klap een bar slecht imago, nadat dierenrechtenorganisatie Peta een gruwelijk filmpje online zette. De wol voor onze zijdezachte vestjes en truitjes bleek van konijnen afkomstig, dieren met een enorme bos haar. In het filmpje werden ze op brute wijze van hun kostbare vacht ontdaan. Onverdoofd werd de vacht in China van de huid gescheurd, het geluid van gillende konijnen ijlde nog lang na.
Keuringsdienst van waarde reisde naar China en daar komt Teun van de Keuken terecht bij de grootste angorawolproducent van China: hallen vol, met in totaal 60.000 sneu ogende konijnen. Het wemelt er nu van inkopers van grote modeketens, die controleren of het productieproces ethisch verantwoord is. De baas garandeert dat de dieren "gelukkig" zijn. Levend plukken? Nee, dat doen ze niet, dat is zielig voor het konijn. Kijk, er is zelfs een konijnenspeeltuin. Een Nederlandse hobbyfokster vertelt dat een angorakonijn regelmatig geknipt moet worden, omdat de vacht anders vervilt. Maar wel met een schaar. Een Franse boer toont hoe hij de vacht wel los kan plukken: zijn konijnen krijgen speciale mimosakorrels, waardoor ze gaan ruien. Het enorme beest ligt relaxt op zijn tafel. In China wordt ook voorbeeldig geschoren, met de camera erbij. Maar wat gebeurt er in dat enorme bedrijf als de camera`s weg zijn?
Als kijker blijf je zitten met erg veel vragen, maar ook met één zekerheid: het besluit van winkelketens als H&M toch maar te stoppen met de verkoop van angoraproducten, is zo slecht nog niet.
(bron: De Stentor)
contact